ارزیابی کیفی تناسب اراضی برای محصولات عمده زراعی در دشت جیرفت، استان کرمان

چکیده : ارزیابی اراضی با توجه به توانمندی خاک و اقلیم در استفاده بهینه از منابع خاک، آب و سرمایه برای افزایش تولید محصول و جلوگیری از تخریب بیشتر منابع طبیعی امری ضروری است.هدف از این مطالعه، ارزیابی تناسب کیفی بر مبنای روش فائو برای محصولات زراعی مهم، در دشت جیرفت(بهجرد) است.در این منطقه متوسط حداکثر دما 9/32درجه سانتیگراد و متوسط حداقل آن2/17درجه سانتیگراد می باشد.متوسط بارندگی سالیانه 7/193میلی متر بوده که در تمام ماه های سال توزیع گردیده است. پرباران ترین ماه های سال دی و کم باران ترین ماه سال تیر است. بر اساس نقشه 2500000: 1 موسسه تحقیقات خاک وآب رژیم حرارتی و رطوبتی به ترتیب هایپرترمیک و اریدیک می باشد.در منطقه بهجرد 4 سری خاک طی مطالعات خاکشناسی قبلی شناسایی شده بودکه در مطالعه حاضر در هر سری خاک، یک پروفیل شاهد حفر گردیده است. پس از تشریح افق ها از لایه های مورد نظر، نمونه برداری خاک به منظور تجزیه های آزمایشگاهی پارامتر های فیزیکی، شیمیایی و حاصلخیزی خاک از قبیل، شوری، اسیدیته، بافت خاک و درصد مواد خنثی شونده صورت گرفت. گندم، جو، ذرت و پنبه به عنوان محصولات عمده زراعی و به منظور ارزیابی در نظر گرفته شدند. سپس اطلاعات اقلیم (از ایستگاه سینوپتیک منطقه جیرفت)، خاک منطقه مورد مطالعه و نیاز های خاکی و اقلیمی محصولات مورد نظر جمع آوری گردید و تناسب اراضی به روش پارامتریک از نوع استوری و ریشه دوم انجام گردید.تجزیه و تحلیل داده های هواشناسی منطقه مورد نظر نشان می دهد که به لحاظ اقلیمی هیچ گونه محدودیتی برای کاشت گندم و جو وجود ندارد. در مورد ذرت و پنبه محدودیت اقلیمی ناچیزمی باشد.کلاس تناسب اراضی به روش پارامتریک( استوری) برای گندم و جو(s1) تا (s3)و برای ذرت و پنبه s2)) تا (n1)می باشد.کلاس تناسب اراضی به روش پارامتریک( ریشه دوم) برای گندم و جو(s1)تا( s3)و برای ذرت و پنبه ( s2)تا(s3)می باشد.اراضی مطالعه شده کمترین تناسب را برای ذرت نشان می دهند. همچنین بررسی ها نشان داد که از میان چهار محصول مطالعه شده، گندم و جو مناسب ترین، و پس از آن پنبه و ذرت مناسب شناخته شد.